Dlaczego konieczny jest wzrost stawek podatku od nieruchomości? Jak wyglądają stawki w Gminie Głuchołazy na tle innych gmin?

Szanowni Państwo

w związku z negatywnymi skutkami finansowymi dla budżetu Gminy Głuchołazy na 2023 rok wynikającymi z aktualnej sytuacji ekonomiczno-gospodarczej na terenie Polski oraz na skutek  reform wprowadzonych przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej oraz wzrostu cen dóbr i usług koniecznym było przygotowanie uchwały która skutkuje wzrostem stawek podatkowych. W gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej zaszło wiele zdarzeń negatywnie wpływających na budżety samorządów (gmin), w tym Gminy Głuchołazy, zarówno na dochody jak i na wydatki.

Oto najbardziej istotne:

1. Inflacja
W 2022 roku prawdopodobnie osiągnie wartość 17-18 % a na 2023 rok szacuje się, że może dojść do 20 %. Czyli łącznie od ostatniej zmiany stawek podatkowych to ok. 38 %. Inflacja skutkuje wyższymi wydatkami gminy, m.in. na utrzymanie i remonty obiektów gminnych, dróg, oświetlenia ulicznego, utrzymanie czystości i zielenie miejskiej, funkcjonowanie transportu publicznego, organizowanych imprez, itd.

W niektórych przypadkach (bardzo znaczących dla budżetu gminy) wzrost kosztów jest dużo wyższy od wskaźnika inflacji. Na przykład w 2022 roku po przeprowadzonych przetargach nastąpił wzrost stawek za energię elektryczną o 48% w stosunku do roku 2021 czego skutkiem były wyższe wydatki na ten cel o ok. 0,5 mln a które w 2022 r. zamkną się kwotą ok. 1,4 mln zł natomiast w 2023 roku nastąpi wzrost cen energii o 96% co może spowodować wzrost wydatków na ten cel o ok. 1,3 mln zł.  Po przetargu ceny gazu w 2023 rok dla gminy również wzrosną z kwoty 0,71 mln zł na  1,37 mln zł. czyli o ok 90% w stosunku do poziomu z 2022 r. Wzrost płac i ceny paliw zwiększyły koszty funkcjonowania bezpłatnej komunikacji na terenie gminy.

2. Zmiany w podatku PIT (Nowy Ład)
W 2022 roku weszła w życie zmiana zasad funkcjonowania podatku PIT uchwalona przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej, tzw. Nowy Ład. Zgodnie z obowiązującymi przepisami do budżetu gminy wraca ok. 37% podatku PIT, jaki płacą mieszkańcy danej gminy. W ostatnich latach po spektakularnym spadku bezrobocia w gminie i wzroście poziomu płac (a tym samym wysokości płaconego podatku PIT) ten dochód do budżetu Gminy Głuchołazy stał się najbardziej znaczący i dochodził do ok. 20 mln zł.

W ramach „Nowego Ładu” (zwiększenie kwoty wolnej od podatku z obecnej 8 tys. zł do 30 tys. zł, likwidacja możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, obniżenie stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych) od 2022 roku a także zmiana stawki podatkowej z 17% na 12 % nastąpiło zmniejszenie wpływów z tytułu podatku PIT do budżetu gminy, a w 2023 roku nastąpi kolejne zmniejszenie wpływów z tego tytułu w stosunku do 2022 roku o 0,55 mln zł zamiast spodziewanego wzrostu o ok. 2 mln zł.

3. Wzrost wynagrodzenia minimalnego
W 2022 roku nastąpił wzrost minimalnego wynagrodzenia z 2800 zł do kwoty 3010 zł. Natomiast w 2023 roku minimalne wynagrodzenie wzrośnie do kwoty 3490 zł. (od miesiąca stycznia) oraz do kwoty 3600 zł (od miesiąca lipca). Wzrost kosztów wynagrodzeń w tego tytułu pracowników zatrudnionych w jednostkach gminnych szacuje się ok. 1,5 mln zł.

4. Niedostosowanie subwencji oświatowej
Obniżenie kwoty subwencji oświatowej (środków otrzymywanych z Budżetu Państwa na funkcjonowanie oświaty) w 2023 roku o 0,3 mln zł w stosunku do 2022 roku który i tak nie pokrywał kosztów funkcjonowania oświaty, m.in. wynikającego z inflacji, wzrostu minimalnego wynagrodzenia i przewidywanego wzrostu kwoty na wynagrodzenia które wzrosły w 2022 roku, itd.

5. Wzrost wydatków na wynagrodzenia nauczycieli
Zmiana ustawy Karta nauczyciela w tym stopni awansu zawodowego z uwzględnieniem wzrostu wynagrodzeń przyznanych w 2022 roku skutkować będą wzrostem wydatków na ten cel o ok. 1,2 mln zł

6. Wzrost liczby mieszkańców gminy w Domach Pomocy Społecznej
Wskutek wzrostu liczby mieszkańców gminy umieszczonych w Domach Pomocy Społecznej a także stawek za ich umieszczenie gmina będzie musiała w 2023 roku wydać więcej o 0,3 mln w stosunku do roku 2022.

7. Wzrost wydatków na obsługę zadłużenia
Wzrost stóp procentowych obserwowany w 2022 roku skutkował będzie wyższą kwotą od zaplanowanej w projekcie budżetu na 2022 rok o ok. 1 mln zł

8. Brak subwencji rozwojowej na 2023 rok
Zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego na kolejny rok pozbawiła jednostki samorządu terytorialnego subwencji rozwojowej której spodziewana wysokość wynosić mogła ok. 3 mln zł. W 2022 roku taka wysokość została przekazana gminie Głuchołazy w ramach subwencji uzupełniającej.

Na skutek powyższych zmian negatywne skutki finansowe dla budżetu Gminy Głuchołazy od 2020 roku do końca 2023 roku szacuje się na ok. 10 mln zł. Natomiast wzrost stawek podatku od nieruchomości w 2023 roku średnio o ok. 12-13 % spowoduje wzrost wpływów do budżetu gminy o kwotę ok. 1,3 mln. zł.

Jak wykazano powyżej zwiększenie stawek podatkowych tylko w części pozwala zbilansować budżet gminy. Konieczne stało się podjęcie wielu innych działań, w tym rezygnacja z wielu zadań, nie uwzględniono dużej ilości wniosków do budżetu gminy na 2023 rok, itd.

Stawki podatkowe na 2023 zostały zmienione w następujących kategoriach:

1. zwiększenie stawki podatku od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej z 0,90 zł za 1m2 do 1,02 zł za 1m2 przy ustawowej stawce maksymalnej 1,16 zł,
2. zwiększenie stawki podatku od gruntów pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego z 0,38 zł od 1 m2 do 0,43 zł od 1 m2 przy ustawowej stawce maksymalnej 0,61 zł,
3. zwiększenie stawki podatku od powierzchni budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o łącznej powierzchni poniżej 120 m2 z 21,50 zł za 1m2 do 23,50 zł za 1m2, przy ustawowej stawce maksymalnej 28,78 zł, z jednoczesnym rozszerzeniem grupy podatników objętych obniżoną stawką podatkową poprzez objęcie obniżoną stawką podatkową powierzchni budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o łącznej powierzchni poniżej 240m2
4. zwiększenie stawki podatku od powierzchni budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o łącznej powierzchni od 240 m2 z 23,00 zł za 1m2 do 26,00 zł za 1m2, przy ustawowej stawce maksymalnej 28,78 zł,
5. zwiększenie stawki podatku od powierzchni budynków mieszkalnych z 0,84 zł za 1m2 do 0,95 zł za 1m2, przy ustawowej stawce maksymalnej 1,00 zł,
6. zwiększenie stawki podatku od powierzchni budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w 5,00 zł za 1m2 do 5,50 zł za 1m2, przy ustawowej stawce maksymalnej 5,87 zł,
7. zwiększenie stawki podatku od powierzchni budynków letniskowych z 8,00 zł za 1m2 do 9,00 zł za 1m2, przy ustawowej stawce maksymalnej 9,71 zł,
8. zwiększenie stawki podatku od powierzchni budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego z 6,80 zł za 1m2 do 7,60 zł za 1m2, przy ustawowej stawce maksymalnej 9,71 zł,

Poniżej, dla porównania, przedstawiamy powyższe kategorie stawek podatków w Gminie Głuchołazy i gminach Powiatu Nyskiego oraz kilku gmin z Województwa Opolskiego, które już dokonały zmian stawek podatkowych. Według napływających informacji wszystkie gminy w b.r. podniosą stawki podatku od nieruchomości - są zmuszone do tego głównie aktualną sytuacją makroekonomiczną.

Lp.	Nazwa JST	Stawka- budynki związane z prowadzeniem działalności gosp.	Stawka- grunty związane z prowadzeniem działalności gosp	Stawka- budynki mieszkalne	Stawka- grunty pozostałe	Stawka- budynki pozostałe
1.	Gmina Głuchołazy (obowiązujące)	21,50 / 23	0,90	0,84	0,38	6,8
2.	Gmina Głuchołazy (proponowane)	23,50 / 26	1,02	0,95	0,43	7,60
3.	Gmina Branice	25,30	1,10	0,94	0,57	7,15
4.	Gmina Korfantów	26,78	1,16	1,00	0,55	7,92-9,71
5.	Gmina Dobrodzieniu	24,14	1,02	0,89	0,48	5,98
6.	Gmina Otmuchów	28,78	1,16	1,00	0,61	9,18
7.	Gmina Nysa	22,12-28,78	0,85	0,76	0,41	7,48
8.	Gmina Paczków	23,04	1,16	0,90	0,50	7,86
9.	Gmina Pakosławice	27,44	1,12	0,97	0,31	4,76
10.	Gmina Skoroszyce	Planowany wzrost na poziomie maksymalnym
11.	Gmina Niemodlin	26,00	1,07	1,00	0,57	8,00
12.	Gmina Lewin Brzeski	25,00	1,08	0,91	0,55-0,61	7,10-9,71
13.	Gmina Skarbimierz	28,78	1,16	0,60	0,61	7,50
14.	Gmina Prudnik	25,14-26,34	1,08	0,91	0,56	8,84-9,47
15.	Gmina Praszka	26,00	1,04	0,90	0,56	8,74
16	Gmina Walce	28,78	1,16	1,00	0,61	9,71
17.	Gmina  Biała planowane	27,84	1,13	0,97	0,50	6,17
18.	Gmina Kędzierzyn-Koźle	24,04-28,26	0,97	0,67	0,35	8,97
19.	Gmina  Lubsza	27,00	1,16	1,00	0,61	7,20
20.	Gmina Olszanka	28,78	1,16	1,00	0,61	6,50
21.	Gmina Ozimek	28,25	1,12	0,90	0,59	9,51
22.	Gmina  Gorzów  Śląski	23,69	1,08	0,93	0,51	6,62 -9,34
23.	Gmina Leśnica	27,08	1,12	0,93	0,41	6,62
24.	Gmina Strzelce Opolskie	28,58	1,13	0,95	0,46	7,75
25.	Gmina Byczyna	26,97	1,11	0,94	0,55	9,13
26.	Gmina Kluczbork	27,75	1,13	0,98	0,57	7,70
27.	Gmina Zdzieszowice	28,50	1,16	0,90	0,33	6,32
28.	Gmina Zębowice	25,00	1,10	0,90	0,50	8,00
29.	Gmina Wołczyn	26,35	1,05	0,92	0,40	7,97
30.	Miasto Opole	28,74	1,13	0,99	0,51	7,04 -9,38
Stawka maksymalna		28,78	1,16	1,00	0,61	9,71

Jak widać w powyższej tabeli Gmina Głuchołazy nie wprowadziła maksymalnych dopuszczonych prawem stawek podatkowych do czego zmuszonych jest wiele gmin w naszym województwie.

Poniżej przedstawiamy przykładowy roczny wzrost podatku dla określonych przedmiotów opodatkowania:

1. W przypadku mieszkania o powierzchni 60 m² kwota podatku wyniesie 57 zł rocznie – nastąpi wzrost podatku o 6,6 zł rocznie (0,55 zł miesięcznie).
2. W przypadku domu o powierzchni 120 m² z garażem o powierzchni 16 m² na działce o powierzchni 5 arów kwota podatku wyniesie 450,60 zł rocznie – nastąpi wzrost podatku o 50,6 zł rocznie (4,22 zł miesięcznie).
3. W przypadku lokalu użytkowego o powierzchni 100 m², w którym prowadzona jest działalność gospodarcza, kwota podatku wyniesie 2350 zł rocznie – nastąpi wzrost podatku o 200 zł rocznie (16,67 zł miesięcznie).
4. W przypadku piekarni o powierzchni 160 m² kwota podatku wyniesie 3 760 zł rocznie – nastąpi wzrost podatku o 80 zł rocznie (6,67 zł miesięcznie).
5. W przypadku sklepu wielkopowierzchniowego o powierzchni 1510 m² na działce o powierzchni 66 arów kwota podatku wyniesie 45 992 zł rocznie - nastąpi wzrost podatku o 5322 zł rocznie (443,50 zł miesięcznie).